İhap Hulusi Görey Kimdir?

İhap Hulusi Görey yani Cumhuriyeti afişleyen adam; Türk grafik tasarımcılarından ilk ve en önemli temsilcilerden biridir. Türk illüstrasyon ve reklamcılığının ilk büyük isimlerindendir. 28 Kasım 1898’de Mısır’ın Kahire şehrinde dünyaya gelen Görey eğitimini Almanya’da afiş ve resim üzerine yapmıştır. Mısır’ın ünlü bir mimar ve müteahhidi olan Ahmet Hulusi’nin oğludur. Kemah’lı bir asker olan dedesinin Hidiv maiyetinde görev yapması nedeniyle Mısır’a gelmiş bulunan aile, I. Dünya Savaşı’nda Kahire İngiliz işgaline uğrayınca İstanbul’a döndü. Kardeşlerinden Yavuz Görey Türkiye’de ünlü bir heykeltıraş, Nihat Hulusi ise Mısır’ın önde gelen müzecilerinden birisi olmuştur.
Arapça, Almanca, İngilizce ve Fransızca bilmesi nedeniyle babası Ahmet Hulusi tarafından Dış işleri Bakanlığı’na girmesi istendi, kısa bir süre Dış işleri Bakanlığında çalışmış olsa da sonunda memuriyeti reddetti ve hayatını resim yaparak kazanmakta ısrar etti.

Türkiye’ye döndüğünde Akbaba dergisinde karikatürist olarak çalışmaya başladı. İlk işi ise 1927 yılında yaptığı İzmir’deki İnci Diş Macunu afişiydi. En bilinen ve günümüzde hâla kullanılan eseri Kuru kahveci Mehmet Efendi logosudur.
Kulüp rakısının logosunu İhap Hulusi Görey çizmiştir (1930). Logodaki muhabbet eden iki kişi ise kendisi ve yakın arkadaşı Fazıl Ahmet Aykaç’tır. Sigara onun için olmazsa olmazdı, kendi sigaralığını tasarladı, bunun yanı sıra birinci sigarasının ambalaj tasarımını yapmıştır.

Atatürk’ün siparişi üzerine Türk alfabesinin kapağını (1932) tasarladı, Ziraat Bankası, Türkiye İş Bankası, Yapı ve Kredi Bankası, Garanti Bankası, Sümerbank, Emlak Kredi, Türk Ticaret Bankası, Maliye Bakanlığı (tahviller), Türk Hava Kurumu, Kızılay, Yeşilay, Tariş, Zirai Donatım Kurumu ve birçok özel kuruluşa çeşitli çalışmalarıyla hizmet verdi. Çoğu taşbaskısı olan yüzlerce çalışma ile 50 yıllık bir dönemin endüstri, kalkınma, ticaret ve sosyal yaşamın gelişmelerini belgeledi. Yeni kurulmuş bir devletin ilk uzman tasarımcısı olarak tanındı. Cumhuriyetin 10. yılında yaptığı hizmetlerden dolayı kendisine Atatürk tarafından kol saati hediye edildi. 1948’de Viyana Uluslararası Afiş Sergisi’nde ‘Bursa ve İzmir’ adlı afişleriyle derece aldı.
Birçok sergi açmıştır. 1923 yılında Galatasaray Lisesi’nde ilk afiş sergisi açıldı. Bu sergi, Türkiye’deki ilk afiş ve grafik tasarım sergisi olarak tarihe geçti.

İhap Hulusi, sadece Türkiye’de değil dünyada da saygı gören bir isimdi. Alman Bayer firmasının, İngiliz viskisi John Haig’in ve İtalyan Cinzano ve Fernet Branca’sının afiş ve etiketlerini tasarladı.

İhap Hulusi Görey, ömrünün son yıllarında çizim yeteneğini yitirdi, tanıtımını yaptığı hiçbir kurum tarafından sigortalanmamış olduğu için son yıllarını Şişli’deki dairesinde sefalet içinde geçirdi. Çevresindekilere mektup yazdıysa da sanatçı onuru nedeniyle uzun süre gönderemeyen sanatçıya, Millî Piyango için yaptığı çizimlerden dolayı cüzi bir aylık bağlandıysa da bu parayı kullanmaya ömrü yetmedi ve 27 Mart 1986’da İstanbul’da 88 yaşında yaşamını yitirdi. Mükemmel kişiliği ve altına imzasını attığı eserler hiçbir zaman unutulmayacak.